Αθήνα 06/10/2025
Αξιότιμε κ. Διοικητά,
Στις 30.09.2025 εκδόθηκε η με αριθμό Ε.2085 Εγκύκλιος σας, που αφορά την παροχή διευκρινίσεων για τη φορολογική αντιμετώπιση των αποζημιώσεων που λαμβάνουν οι Δικηγόροι για το χειρισμό υποθέσεων της δικαστικής ύλης που μας έχει ανατεθεί με το Ν.5095/2024 ( πράξεις προσημειώσεων, κληρονομητηρίων, σωματείων) κατόπιν θέσεως σε ισχύ του άρθρου 61 Ν. 5197/2025 δια του οποίου παρασχέθηκαν επισήμως από το Νομοθέτη διευκρινίσεις για τη φορολόγηση των εισοδημάτων αυτών.
Συγκεκριμένα η Εγκύκλιος Σας αναφέρεται σε ζητήματα φόρου εισοδήματος ΦΠΑ και καταχώρησης στοιχείων στο Μy Data. Προσδιορίζεται δε ως πεδίο εφαρμογής της Εγκυκλίου το σύνολο των ανωτέρω πράξεων που εκδίδονται από δικηγόρους. Επί της Εγκυκλίου σας θέλουμε να επισημάνουμε ότι έχει λάβει χώρα η εξής εσφαλμένη διατύπωση που δημιουργεί παρανοήσεις και θεωρούμε ότι χρήζει διορθώσεως. Ειδικότερα, αναφέρετε ότι η σχετική δραστηριότητα των Δικηγόρων επί της αρχής συνιστά επιχειρηματική δραστηριότητα, και στη συνέχεια αναφέρεστε εις διπλούν σε ειδικά φορολογικά παραστατικά που πρέπει να εκδίδει ο Δικηγόρος για τις αποζημιώσεις που λαμβάνει για τις πράξεις αυτές, τα οποία θα φέρουν ειδική ένδειξη για απαλλαγή από φόρο εισοδήματος και ΦΠΑ, όπως ρητά ορίζουν οι σχετικές διατάξεις και θα καταχωρούνται στο Μy Data.
Ωστόσο, παραγνωρίζετε ότι τις ως άνω αναφερόμενες πράξεις του Ν.5095/2024 δύναται να εκδίδουν και Δικηγόροι που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και δεν έχουν προβεί σε σχετική δήλωση έναρξης εργασιών στην ΑΑΔΕ για να έχουν τη δυνατότητα έκδοσης των αναφερομένων παραστατικών. Όπως έχει αναγνωριστεί και διευκρινιστεί με κάθε τρόπο μέσω τυπικών νόμων (νομοθετημάτων ιεραρχικώς ανώτερων από οποιαδήποτε διοικητική πράξη,) η έκδοση των συγκεκριμένων πράξεων δεν προϋποθέτει άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας από την πλευρά του εκδίδοντος Δικηγόρου, παρά μόνο την ύπαρξη δικηγορικής ιδιότητας. Πρόκειται δηλαδή για αποζημίωση που λαμβάνει ο δικηγόρος για τη διεκπεραίωση της
δικαστικής ύλης που του ανατέθηκε, κι όχι για αμοιβή επιχειρηματικής δραστηριότητας ώστε να υπόκειται σε τιμολόγηση. Εξομοιώνεται δηλαδή η έκδοση των πράξεων αυτών με τα καθήκοντα του Δικηγόρου ως αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής σε εκλογές κι Αρχαιρεσίες εξού και ο Ν.5197/2025 διευκρινίζει ότι η φορολογική τους αντιμετώπιση είναι η οριζόμενη στο ΠΔ 26/ 2012, δηλαδή της εκλογικής αποζημίωσης.
Υπό τα ανωτέρω δεδομένα είναι σαφές κι αδιαμφισβήτητο ότι ο Δικηγόρος που εκδίδει πράξη του Ν. 5095/2024 δεν απαιτείται να έχει προβεί σε δήλωση
έναρξης εργασιών Δικηγόρου στην ΑΑΔΕ, αλλά αρκεί να είναι και γραμμένος στα Μητρώα Δικηγορικού Συλλόγου κατά τα αντίστοιχα οριζόμενα για τις
εκλογικές διαδικασίες.
Περαιτέρω, η υποχρέωση έκδοσης φορολογικού παραστατικού, σύμφωνα με το ν.4308/2014, συνιστά μια περαιτέρω και αδικαιολόγητη γραφειοκρατική υποχρέωση εις βάρος των δικηγόρων, αφ’ ης στιγμής που όπως προελέχθη, οι εν λόγω αποζημιώσεις είναι άνευ φορολογικού αντικειμένου. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε την άμεση διασύνδεση των Δικηγορικών Συλλόγων με την
ΑΑΔΕ ούτως ώστε τα οικεία ποσά να διαβιβάζονται και να προ συμπληρώνονται αυτόματα από την Υπηρεσία Σας στους σχετικούς κωδικούς της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, χωρίς να απαιτείται με αυτόν τον τρόπο η έκδοση παραστατικού. Επικουρικά, προτείνουμε αντί της έκδοσης φορολογικού παραστατικού, να καταχωρούνται στο οικείο βιβλίο οι αποδείξεις
πληρωμής αποζημίωσης που εκδίδει ο εκάστοτε Δικηγορικός Σύλλογος στον Δικηγόρο του ν.5095/2024.
Ακόμα, δεδομένου ότι πολλοί συνάδελφοι δεν τελούσαν σε γνώση για την υποχρέωση έκδοσης τιμολογίου για τις ανωτέρω αποζημιώσεις, οφείλει η Υπηρεσία Σας να διασφαλίσει ότι σε περίπτωση ελέγχου δεν θα επιβληθούν διοικητικά πρόστιμα περί μη έκδοσης στοιχείων ή ανακριβούς δήλωσης.
Για τους λόγους αυτούς ζητάμε την τροποποίηση της εγκυκλίου ώστε:
α. Να απαλειφθεί πλήρως η πρόβλεψη για εκδοση ειδικών φορολογικών παραστατικών για τις αποζημιώσεις που λαμβάνουν για πράξεις του Ν.5090/2024 και αντ’ αυτών για την πιστότητα των συναλλαγών να αρκούν οι αποδείξεις πληρωμής αποζημίωσης των Δικηγορικών Συλλόγων
β. Άλλως να απαλειφθεί η αναφερόμενη υπό α πρόβλεψη για τους Δικηγόρους που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα αλλά εκδίδουν τις αναφερόμενες υπό α πράξεις και να τροποποιηθεί αντίστοιχα το πεδίο εφαρμογής της Εγκυκλίου.
γ. Σε περίπτωση διαπίστωσης μη έκδοσης των εν λόγω στοιχείων στα πλαίσια φορολογικού ελέγχου, να μην επιβληθούν διοικητικά πρόστιμα περί μη έκδοσης στοιχείων ή ανακριβούς δήλωσης
Για το ΔΣ της ΕΑΝΔΑ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΕΡΖΙΜΠΑΣΗΣ
Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΣΟΦΙΑ ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΗ