Προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των εγκληματικών συμπεριφορών είναι η σωστή και αποτελεσματική λειτουργία του κράτους δικαίου και των θεσμών του. Οι δικαστικές αρχές αποτελούν τον βασικότερο πυλώνα διαφύλαξης της δικαιοσύνης και της ευταξίας της κοινωνίας. Οφείλουν, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους να εφαρμόζουν το νόμο και να εξακριβώνουν τη δικανική αλήθεια. Για το λόγο αυτό οι δικαστές απολαμβάνουν λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία και υπόκεινται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους μόνο στο Σύνταγμα και τους νόμους (άρθρο 87 §§ 1 και 2 του Συντάγματος). Μάλιστα, ιδίως στο πλαίσιο της ποινικής δίκης, οι δικαστές δεν υποχρεούνται να ακολουθούν νομικούς κανόνες αποδείξεων, αλλά καλούνται να αποφασίζουν με βάση την αρχή της ηθικής απόδειξης (άρθρο 177 του ΚΠΔ).
Στο πλαίσιο αυτό, η δικαστική κρίση δεν θα πρέπει να καθίσταται ελεγκτέα στην ουσία της όταν μέσω του ελέγχου πλήττεται ο πυρήνας της. Ο κάθε μορφής έλεγχος θα πρέπει να συμπορεύεται με τη Συνταγματικά κατοχυρωμένη δικαστική ανεξαρτησία. Μάλιστα, με το νεοπαγές άρθρο 109 παρ. 4 στοιχείο β του ν. 4938/2022 κατοχυρώνεται πλέον και νομοθετικά η νομολογιακή αρχή, ότι η εσφαλμένη κρίση που ο δικαστικός λειτουργός εκφέρει κατά την άσκηση των καθηκόντων του δεν είναι πειθαρχικό παράπτωμα, εκτός αν οφείλεται σε δόλο ή βαριά αμέλεια (βλ. την σχετική αιτιολογική έκθεση του νόμου σελ. 171). Εξάλλου, η επί της ουσίας κρίση του δικαστή αποτελεί αντικείμενο αξιολόγησης κατά τη διενέργεια της επιθεώρησης από τους Επιθεωρητές – Αρεοπαγίτες (άρθρα 99 επ. ν.4938/2022).
Σκοπός της ποινικής διαδικασίας είναι η ανεύρεση της αλήθειας, η τιμωρία του κατηγορουμένου, εφόσον αυτός κριθεί ένοχος, η ειδικοπροληπτική επιβολή ποινής, η αποτελεσματική προστασία των παθόντων και του συνόλου υπό τις προϋποθέσεις και με τους τρόπους που προβλέπονται στο νόμο και όχι η ικανοποίηση του κοινού περί δικαίου αισθήματος με πειθαρχικές διαδικασίες και δελτία τύπου. Τέτοιες πρακτικές κλονίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στο θεσμό της ελληνικής δικαιοσύνης και καλλιεργούν ένα είδος «προληπτικού φόβου» στους εφαρμοστές του δικαίου.
Για το λόγο αυτό ως Ένωση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών καταδικάζουμε ρητά ακόμα μια παρέμβαση του Αρείου Πάγου στο έργο των Δικαστικών και Εισαγγελικών Λειτουργών και πιο συγκεκριμένα των Δικαστικών Λειτουργών στην Ρόδο και εκφράζουμε τον έντονο προβληματισμό μας για την δράση της ηγεσίας του Αρείου Πάγου που εμποδίζει το έργο των Δικαστικών Λειτουργών. Ανεξάρτητη Δικαιοσύνη σημαίνει Δικαιοσύνη χωρίς παρεμβάσεις είτε εξωγενείς είτε ακόμα και από τους ανώτερους Δικαστικούς Λειτουργούς.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΣ ΤΗΣ ΕΑΝΔΑ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΟΥΚΟΥΝΑΣ
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ